Inflacja w Polsce odnotowuje stopniowy spadek w 2025 roku – z 4,9% w marcu do 4,0% w maju, co oznacza pozytywny trend dla gospodarki i portfeli konsumentów [1][3]. Mimo to obecny poziom wzrostu cen wciąż przekracza cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego wynoszący 2,5%, wpływając na siłę nabywczą pieniądza i realną wartość oszczędności [1][3]. Prognozy wskazują dalszy spadek do około 3% w III kwartale 2025, co może przynieść ulgę dla budżetów domowych [2].
Czym jest inflacja i jak wpływa na polską gospodarkę
Inflacja to zjawisko wzrostu ogólnego poziomu cen towarów i usług w gospodarce, mierzony za pomocą wskaźnika CPI (Consumer Price Index) [1][2]. Ten kluczowy wskaźnik ekonomiczny pokazuje, jak bardzo drożeje życie dla przeciętnego konsumenta.
CPI to wskaźnik mierzący zmiany cen koszyka dóbr i usług, który służy do oceny inflacji w gospodarce [1][2]. Składa się on z różnorodnych produktów – od żywności, przez usługi, po dobra trwałe, odzwierciedlając strukturę wydatków typowego gospodarstwa domowego.
Inflacja powstaje na skutek wzrostu cen wielu dóbr i usług, co może być wywołane rosnącymi kosztami produkcji, presją popytową lub czynnikami zewnętrznymi, takimi jak ceny surowców na rynkach międzynarodowych [2][3]. W praktyce oznacza to, że za tę samą kwotę pieniędzy można kupić mniej produktów niż wcześniej.
Inflacja bazowa – lepszy obraz trendów cenowych
Inflacja bazowa to wskaźnik inflacji po wyłączeniu cen żywności i energii, które są bardziej zmienne, co lepiej pokazuje trwały trend cenowy [1][4]. Ten parametr jest szczególnie istotny dla banków centralnych przy podejmowaniu decyzji o polityce pieniężnej.
Inflacja bazowa w maju 2025 wyniosła 3,3% rok do roku, a po wyłączeniu cen administracyjnych osiągnęła poziom 2,5% [1]. Te dane pokazują, że po oczyszczeniu z najbardziej zmiennych składników, presja inflacyjna jest niższa niż wskazuje ogólny wskaźnik CPI.
Inflacja bazowa eliminuje najsilniej zmienne składniki i ceny regulowane, dając lepszy obraz trwałych tendencji inflacyjnych i ułatwiając politykę pieniężną [1]. Dzięki temu NBP może dokładniej ocenić, czy wzrost cen ma charakter przejściowy, czy też odzwierciedla głębsze procesy w gospodarce.
Aktualne dane o inflacji w Polsce
Inflacja w Polsce w 2025 roku wykazuje trend spadkowy. W marcu wyniosła 4,9%, natomiast w maju już 4,0% w ujęciu rocznym [1][3]. Ta tendencja jest zgodna z prognozami ekonomistów i sygnalizuje stopniową stabilizację sytuacji cenowej.
Prognozy NBP wskazują średnioroczną inflację około 3,9% w 2025, spadek do 3,1% w 2026 i 2,4% w 2027 [2]. Te projekcje sugerują, że Polska gospodarka powraca do poziomu inflacji zbliżonego do celu inflacyjnego banku centralnego.
Analitycy banków komercyjnych prognozują spadek inflacji poniżej 3,5% w lipcu 2025 przy sprzyjających warunkach [2]. Zakładany jest również spadek do około 3% pod koniec 2025 roku, co oznaczałoby znaczącą poprawę w porównaniu z obecną sytuacją [3][4].
Wpływ inflacji na portfel konsumenta
Wysoka inflacja przekłada się na spadek siły nabywczej pieniądza – portfel konsumenta traci wartość realną, co oznacza, że za tę samą kwotę można kupić mniej towarów i usług [2][3]. Ten mechanizm bezpośrednio wpływa na standard życia gospodarstw domowych.
Inflacja wpływa na wzrost kosztów życia, przez co ogranicza realne dochody i siłę nabywczą gospodarstw domowych [2]. Oznacza to, że nawet przy stałych dochodach nominalnych, realnie konsumenci stają się biedniejsi.
Wysoka inflacja powoduje szybkie zużycie wartości pieniądza, wpływając negatywnie na oszczędności, ale może także zwiększać oprocentowanie kredytów i zobowiązań finansowych [2]. Osoby posiadające kredyty o zmiennym oprocentowaniu mogą odczuć wzrost kosztów obsługi zadłużenia.
Strategie ochrony portfela przed inflacją
Obecne tempo inflacji jest niższe niż w 2024 roku, ale wciąż wyraźnie przekracza cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego wynoszący 2,5% [1][3]. W takiej sytuacji konsumenci powinni rozważyć odpowiednie strategie finansowe.
Tradycyjne oszczędności na kontach bankowych mogą tracić na wartości realnej, gdy oprocentowanie jest niższe od inflacji. Diversyfikacja portfela staje się kluczowa dla zachowania siły nabywczej kapitału w długim okresie.
Inwestycje w aktywa realne, takie jak nieruchomości czy surowce, historycznie stanowiły ochronę przed inflacją. Również papiery wartościowe indeksowane do inflacji mogą być rozważane jako element defensywnej strategii inwestycyjnej.
Rola polityki pieniężnej w kontroli inflacji
Zależność między inflacją a polityką banków centralnych polega na tym, że NBP może podnosić stopy procentowe, by ograniczyć popyt i schłodzić wzrost cen [2]. Ten mechanizm transmisji polityki pieniężnej wpływa na dostępność i koszt kredytu w gospodarce.
Podwyżki stóp procentowych czynią kredyty droższymi, co ogranicza konsumpcję i inwestycje, prowadząc do zmniejszenia presji inflacyjnej. Równocześnie wyższe stopy zwiększają atrakcyjność oszczędzania, co również przyczynia się do ograniczenia popytu.
Bank centralny musi balansować między kontrolą inflacji a wspieraniem wzrostu gospodarczego. Zbyt agresywne podwyżki stóp mogą doprowadzić do spowolnienia ekonomicznego, podczas gdy zbyt łagodna polityka może nie poskutkować obniżeniem inflacji.
Perspektywy inflacyjne i ich znaczenie
Prognozy wskazują dalszy spadek inflacji do około 3% w III kwartale 2025 i jeszcze niżej w kolejnych latach [2]. Ta tendencja może oznaczać stopniowy powrót do normalności cenowej i stabilizację siły nabywczej.
Kluczowe dla przyszłego kształtu inflacji będą czynniki zewnętrzne, takie jak ceny energii na rynkach światowych, sytuacja geopolityczna oraz polityka fiskalna rządu. Również tempo wzrostu gospodarczego będzie wpływać na presję cenową.
Konsumenci powinni śledzić komunikaty NBP i trendy inflacyjne, aby odpowiednio planować swoje finanse osobiste. Znajomość prognoz inflacyjnych pomaga w podejmowaniu decyzji o kredytach, oszczędnościach i inwestycjach.
Źródła:
[1] https://nbp.pl/inflacja-bazowa-w-maju-2025-r/
[2] https://www.totalmoney.pl/artykuly/895864,kredyty-gotowkowe,wszystko–co-musisz-wiedziec-o-inflacji,1,1
[3] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Inflacja-w-marcu-2025-nie-przekroczyla-5-Co-podrozalo-najmocniej-8925153.html
[4] https://nbp.pl/inflacja-bazowa-w-marcu-2025-r/
inaczejofinansach.com.pl to miejsce stworzone z myślą o tych, którzy mają dość bankowej nowomowy, hermetycznych analiz i porad, które więcej komplikują niż wyjaśniają. Tutaj finanse nie muszą być nudne, zawiłe ani zarezerwowane wyłącznie dla specjalistów w garniturach. Łączymy rzetelność z lekkością, dane z interpretacją, fakty z codziennością.