Kto otrzymuje dywidendę i od czego to zależy?

Dywidenda to kluczowy instrument podziału zysku w spółkach kapitałowych. Otrzymują ją wyłącznie osoby, które spełniają konkretne warunki prawne i finansowe w określonym momencie. Już na wstępie należy wskazać, że prawo do dywidendy przysługuje tylko tym wspólnikom lub akcjonariuszom, którzy posiadali udziały lub akcje w dniu ustalenia prawa do dywidendy, zazwyczaj określonym w uchwale spółki o podziale zysku^{[1][2][5][6][7]}.

Komu przysługuje prawo do dywidendy?

Prawo do dywidendy posiadają wyłącznie wspólnicy lub akcjonariusze spółki kapitałowej, którzy byli właścicielami udziałów bądź akcji w dniu, w którym określono tzw. dzień dywidendy lub dzień podjęcia uchwały o podziale zysku^{[1][2][5][6][7]}. Oznacza to, że posiadanie akcji czy udziałów po tej dacie nie uprawnia już do otrzymania wypłaty za dany okres^[5][6].

Samo posiadanie udziałów nie stanowi jeszcze gwarancji otrzymania dywidendy. Decyzja o jej wypłacie leży po stronie organów spółki – zarządu oraz walnego zgromadzenia wspólników lub akcjonariuszy. To oni, podejmując uchwałę, precyzyjnie określają, czy i ile środków zostanie przeznaczone na wypłatę^[1][3][6].

Od czego zależy przyznanie dywidendy?

Warunkiem wypłaty dywidendy jest przede wszystkim wypracowanie zysku przez spółkę za dany rok obrotowy lub posiadanie odpowiednich kapitałów zapasowych czy rezerwowych, zgromadzonych z lat ubiegłych^[1][2][3][5]. Co istotne, zyski te muszą przekraczać nierozliczone straty i nie mogą być przeznaczone na inne cele wskazane w statucie lub umowie spółki^[1][2].

Nawet jeśli spółka poniosła stratę w danym roku, prawo dopuszcza wypłatę dywidendy z wcześniejszych lat lub kapitałów zapasowych, jeśli stan finansów to umożliwia i są spełnione określone przepisami prawa wymogi formalne^[1][2]. Ostateczna decyzja zawsze leży po stronie wspólników lub akcjonariuszy poprzez uchwałę zgromadzenia^[1][3][6].

Dzień dywidendy i wypłaty – kluczowe terminy

Dzień dywidendy to moment rozstrzygający, kto uzyskuje prawo do dywidendy. Zwykle jest to dzień podjęcia uchwały o podziale zysku, lecz umowa spółki może przewidywać inny moment^[5][6]. Ważne, by w dniu dywidendy posiadać formalnie udziały lub akcje w spółce.

Wypłata dywidendy następuje w terminie wskazanym w uchwale zgromadzenia. Praktyką jest, że pomiędzy dniem dywidendy a faktycznym przekazaniem środków mija od kilku dni do maksymalnie dwóch miesięcy^[5][6].

W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością dodatkowo istnieje rozwiązanie w postaci zaliczki na poczet dywidendy, jeżeli sprawozdanie finansowe wykazuje zysk^[5][9].

Kiedy dywidenda nie zostanie wypłacona?

Wypłata dywidendy nie następuje automatycznie z tytułu posiadania udziałów lub akcji. Konieczna jest pozytywna uchwała zgromadzenia i spełnienie warunków finansowych. Dywidenda nie zostanie wypłacona, gdy spółka nie osiągnęła zysków i nie posiada kapitałów rezerwowych wystarczających na jej pokrycie^[1][2][3][5].

Inną przyczyną braku wypłaty jest podjęcie decyzji przez walne zgromadzenie o niewypłacaniu zysku na rzecz reinwestycji lub zasilenia innych kapitałów spółki^[1][6].

Znaczenie podatku od dywidendy

Wypłacona dywidenda podlega opodatkowaniu zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi. Stawka podatkowa i ewentualne zwolnienia zależą od rezydencji podatkowej wspólników oraz od tego, czy stosowane są umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania^[4].

W Unii Europejskiej możliwe jest zwolnienie z podatku od dywidendy w sytuacji, gdy spółka uzyskująca dywidendę posiada co najmniej 10% udziałów w spółce wypłacającej i utrzymuje ten poziom przez minimum dwa lata^[4]. Ważne jest również spełnienie wymogu rezydencji na terytorium państwa członkowskiego UE.

Proces przyznawania i wypłacania dywidendy – podsumowanie

Cały mechanizm wypłaty dywidendy można przedstawić jako proces, na który składają się:

• Wypracowanie zysku lub istnienie kapitałów zapasowych/rezerwowych^[1][2][3][5]
• Zwołanie walnego zgromadzenia i podjęcie uchwały o podziale zysku oraz wyznaczenie dnia dywidendy^[1][5][6]
• Określenie, kto na podstawie stanu posiadania akcji/udziałów w tym dniu nabywa uprawnienie do otrzymania dywidendy^[6][7]
• Faktyczna wypłata środków w dniu wskazanym w uchwale zgromadzenia^[5][6]
• Rozliczenie podatkowe według aktualnych przepisów lub skorzystanie ze zwolnień, jeśli są przewidziane^[4]

Prawo do dywidendy jest więc ściśle powiązane z:

• posiadaniem akcji/udziałów w dniu dywidendy,
• pozytywną decyzją zgromadzenia wspólników/akcjonariuszy,
• kondycją finansową spółki,
• kwestiami formalnom-prawnymi oraz podatkowymi^{[1][2][3][4][5][6][7][9]}.

Podsumowanie kluczowych zależności

Odpowiedź na pytanie kto otrzymuje dywidendę wiąże się z kilkoma kluczowymi warunkami:

• Uprawnionym jest tylko właściciel udziałów lub akcji w ustalonym dniu dywidendy^{[1][2][5][6][7]}
• Dywidenda wypłacana jest wyłącznie na podstawie uchwały zgromadzenia po spełnieniu warunków finansowych
• Wypłata zajmuje miejsce w określonym terminie wskazanym w uchwale lub umowie
• Dywidendy podlegają opodatkowaniu, z wyjątkami przewidzianymi w przepisach i umowach podatkowych^[4]

---

Źródła:

1. https://www.infakt.pl/blog/prawo-do-dywidendy-komu-przysluguje/
2. https://www.ey.com/pl_pl/insights/law/zasady-wyplaty-dywidendy-w-sp-z-o-o
3. https://rpms.pl/prawo-do-dywidendy/
4. https://www.podatnik.info/publikacje/podatek-od-dywidendy-co-musisz-wiedziec,63366d
5. https://www.ifirma.pl/blog/spolki-dywidendowe-co-to-jest-dywidenda-i-kto-moze-ja-otrzymac/
6. https://bossa.pl/edukacja/rynek-i-inwestycje/instrumenty-finansowe/akcje/prawo-do-dywidendy
7. https://prawointernetu.eu/czym-jest-dywidenda-i-komu-przysluguje/
8. https://www.home.saxo/pl-pl/learn/guides/financial-literacy/how-to-calculate-dividends-effortlessly-a-detailed-guide
9. https://www.kancelariamiernik.pl/blog/przedsiebiorcy-i-spolki-5/dywidenda-w-spolce-z-ograniczona-odpowiedzialnoscia-18
10. https://emiteo.pl/blog/post/jak-zrealizowac-zyski-dywidenda