Prowadzenie działalności jednoosobowej w Polsce wiąże się z obowiązkiem opłacania składek ZUS, których koszt w 2025 roku wynosi 1773,96 zł miesięcznie z ubezpieczeniem chorobowym lub 1646,47 zł bez ubezpieczenia chorobowego [1]. Przedsiębiorcy mogą jednak skorzystać z preferencyjnego Małego ZUS-u, który znacząco obniża miesięczne obciążenia składkowe w zależności od wysokości przychodów.
Standardowe składki ZUS w 2025 roku – pełna stawka
Podstawowe składki ZUS dla działalności jednoosobowej składają się z kilku elementów obowiązkowych oraz jednego dobrowolnego. Składka emerytalna stanowi największą część obciążeń i wynosi około 1015,78 zł miesięcznie [1]. Do tego dochodzi składka rentowa w wysokości około 416,30 zł oraz składka wypadkowa wynosząca około 86,90 zł [1].
Składka na Fundusz Pracy wynosi około 127,49 zł miesięcznie i jest obowiązkowa dla wszystkich przedsiębiorców [1]. Jedyną dobrowolną składką jest ubezpieczenie chorobowe, które kosztuje około 127,49 zł miesięcznie – przedsiębiorca może z niego zrezygnować, oszczędzając tym samym ponad 120 zł każdego miesiąca [1].
Wzrost składek między 2024 a 2025 rokiem to około 173,64 zł miesięcznie, co przekłada się na około 1900 zł rocznie więcej przy uwzględnieniu przerwy w płaceniu składek [1]. Składki rosną co roku i są uzależnione od minimalnego wynagrodzenia oraz przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce [1][2].
Warto pamiętać, że składka zdrowotna jest opłacana oddzielnie i nie jest wliczona w podane powyżej kwoty składek społecznych [1][3]. Stanowi ona dodatkowy koszt prowadzenia działalności gospodarczej.
Mały ZUS – preferencyjne rozwiązanie dla mniejszych firm
Mały ZUS to preferencyjna forma obliczania składek, szczególnie korzystna dla przedsiębiorców o niższych przychodach [2]. Jego wysokość zależy od indywidualnego przychodu przedsiębiorcy z poprzedniego roku, co może znacząco obniżyć miesięczne obciążenia składkowe.
System Małego ZUS-u działa według określonego wzoru, przy czym miesięczna składka nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia i nie wyższa niż 60% przeciętnego wynagrodzenia [2]. Oznacza to, że minimalna składka w ramach Małego ZUS-u wynosi około 1399,80 zł miesięcznie [2].
Podstawa wymiaru składek w przypadku Małego ZUS-u ustalana jest na podstawie przychodu z poprzedniego roku, co pozwala na dostosowanie obciążeń do rzeczywistej sytuacji finansowej przedsiębiorcy [2]. To rozwiązanie jest szczególnie atrakcyjne dla firm rozpoczynających działalność lub tych, które generują niższe przychody.
Składowe części składek ZUS i ich znaczenie
Składka emerytalna stanowi fundament przyszłych uprawnień emerytalnych przedsiębiorcy i wynosi około 1015,78 zł miesięcznie przy standardowych stawkach [1]. To największa pojedyncza składka w systemie, ale jednocześnie najbardziej istotna z punktu widzenia zabezpieczenia na starość.
Składka rentowa w wysokości około 416,30 zł miesięcznie zapewnia ochronę w przypadku niezdolności do pracy [1]. Jest to ubezpieczenie obowiązkowe, które gwarantuje wypłatę renty w przypadku orzeczenia niepełnosprawności.
Składka wypadkowa wynosząca około 86,90 zł miesięcznie zabezpiecza przed skutkami wypadków przy pracy i chorób zawodowych [1]. Mimo że prowadzenie działalności jednoosobowej często nie wiąże się z wysokim ryzykiem wypadkowym, składka ta pozostaje obowiązkowa.
Składka na Fundusz Pracy w wysokości około 127,49 zł miesięcznie uprawnia do świadczeń związanych z bezrobociem po zakończeniu działalności gospodarczej [1]. Jest to zabezpieczenie na wypadek konieczności zamknięcia firmy i poszukiwania zatrudnienia.
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – czy warto?
Ubezpieczenie chorobowe jest jedyną dobrowolną składką w systemie ZUS dla przedsiębiorców [1][3]. Koszt tej składki wynosi około 127,49 zł miesięcznie, a jej opłacanie daje prawo do zasiłku chorobowego w przypadku czasowej niezdolności do pracy.
Decyzja o rezygnacji z ubezpieczenia chorobowego pozwala zaoszczędzić ponad 1500 zł rocznie, jednak oznacza brak finansowego zabezpieczenia w przypadku choroby [1][3]. Przedsiębiorcy prowadzący działalność jednoosobową muszą więc rozważyć, czy ryzyko utraty dochodów podczas choroby jest warte miesięcznej oszczędności.
Rezygnacja z ubezpieczenia chorobowego nie wpływa na pozostałe uprawnienia związane ze składkami ZUS, w tym na przyszłe prawa emerytalne czy rentowe [3]. Jest to więc decyzja, która dotyczy wyłącznie bieżącego zabezpieczenia na wypadek choroby.
Wpływ składek ZUS na budżet działalności gospodarczej
Składki ZUS stanowią znaczący koszt stały dla każdego przedsiębiorcy prowadzącego działalność jednoosobową. Roczny koszt standardowych składek przekracza 20 000 zł, co wymaga uwzględnienia w planowaniu finansowym działalności [1].
Systematyczny wzrost składek ZUS, wynikający z corocznych podwyżek minimalnego i przeciętnego wynagrodzenia, oznacza stałe zwiększanie kosztów prowadzenia działalności [1][2]. Przedsiębiorcy muszą uwzględniać tę tendencję w długoterminowym planowaniu finansowym.
Składki ZUS są podstawą do nabywania praw emerytalnych i rentowych, a także dają dostęp do świadczeń zdrowotnych i innych [1][3]. Mimo wysokich kosztów, regularne opłacanie składek zapewnia kompleksowe zabezpieczenie społeczne przedsiębiorcy.
Możliwość skorzystania z Małego ZUS-u może znacząco zmniejszyć obciążenia składkowe, szczególnie w początkowym okresie prowadzenia działalności lub w przypadku niższych przychodów [2]. Zależność między kwotą składek a przychodem przedsiębiorcy w ramach tego systemu wskazuje na istotne ograniczenie kosztów dla nowych i mniejszych firm.
Planowanie płatności składek ZUS
Proces składkowy obejmuje ustalanie podstawy wymiaru składek według minimalnego wynagrodzenia lub przychodu w przypadku Małego ZUS-u [2]. Następnie obliczane są składki na poszczególne ubezpieczenia i sumowane do końcowej kwoty do zapłaty.
Terminy płatności składek ZUS są sztywno określone i ich nieprzestrzeganie wiąże się z karami i odsetkami. Przedsiębiorcy muszą więc zapewnić odpowiednią płynność finansową, aby terminowo regulować te zobowiązania.
Możliwość rezygnacji z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego daje pewną elastyczność w zarządzaniu kosztami, ale wymaga świadomej decyzji i oceny ryzyka [1][3]. Każdy przedsiębiorca powinien indywidualnie rozważyć, czy oszczędność jest warta braku zabezpieczenia.
System składek ZUS, mimo swojej złożoności i wysokich kosztów, stanowi fundament polskiego systemu zabezpieczenia społecznego dla przedsiębiorców. Regularne opłacanie składek zapewnia nie tylko bieżące zabezpieczenie, ale także buduje przyszłe uprawnienia emerytalne i rentowe, które będą kluczowe po zakończeniu aktywności zawodowej.
Źródła:
[1] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Skladki-ZUS-2025-rosna-Sprawdz-ile-zaplaca-przedsiebiorcy-8882287.html
[2] https://www.pitax.pl/wiedza/aktualnosci/skladki-zus-2025/
[3] https://www.pit.pl/skladki-zus/
inaczejofinansach.com.pl to miejsce stworzone z myślą o tych, którzy mają dość bankowej nowomowy, hermetycznych analiz i porad, które więcej komplikują niż wyjaśniają. Tutaj finanse nie muszą być nudne, zawiłe ani zarezerwowane wyłącznie dla specjalistów w garniturach. Łączymy rzetelność z lekkością, dane z interpretacją, fakty z codziennością.