Kiedy nie trzeba składać PIT i co warto wtedy wiedzieć?

Kiedy nie trzeba składać PIT i co warto wtedy wiedzieć?

Brak obowiązku składania zeznania PIT dotyczy wyłącznie tych osób, które osiągnęły w danym roku wyłącznie przychody zwolnione z opodatkowania lub takie, od których zaniechano poboru podatku[2]. Wszystkie inne przypadki – nawet minimalny przychód opodatkowany – obligują do złożenia deklaracji podatkowej[2]. Poniżej wyjaśniamy, kto realnie nie musi składać PIT, jakie są wyjątki i na co trzeba uważać.

Kto nie musi składać PIT?

Nie ma obowiązku składania PIT osoby, które nie osiągnęły żadnych przychodów podlegających opodatkowaniu w danym roku rozliczeniowym. Dotyczy to przede wszystkim tych, których cały uzyskany dochód pochodzi z przychodów zwolnionych z PIT (np. określonych zasiłków, stypendiów lub innych zwolnień przewidzianych prawem) lub takich, od których z mocy przepisów nie pobrano podatku[2].

Specjalnym przypadkiem są podatnicy korzystający z ulgi dla młodych – jeśli nie przekroczyli oni ustawowego limitu przychodów (za 2024 r. to 85 528 zł) i uzyskali je wyłącznie z kwalifikujących się źródeł, nie muszą oni również składać PIT[3]. Ulga ta przysługuje wyłącznie do dnia 26. urodzin – wszelkie wynagrodzenia uzyskane po tym terminie są już opodatkowane i wymagają rozliczenia[3].

Najważniejsze wyjątki od zwolnienia z obowiązku składania PIT

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą (niezależnie od tego, czy rozliczają się na zasadach ogólnych, ryczałtu, karty podatkowej czy podatku liniowego) muszą co do zasady złożyć PIT nawet w sytuacji, gdy w danym roku nie osiągnęli żadnych przychodów[2]. Brak dochodu lub przychodów w działalności gospodarczej nie zwalnia z obowiązku złożenia deklaracji.

Proces i warunki zwolnienia z PIT

Decydującym kryterium braku obowiązku rozliczenia jest wyłącznie uzyskiwanie przychodów w pełni zwolnionych z opodatkowania lub objętych zaniechaniem poboru podatku[2]. Jeśli w ciągu roku podatnik uzyskuje zarówno przychody zwolnione, jak i opodatkowane – musi złożyć deklarację wykazującą wyłącznie te drugie[2].

W praktyce coraz częściej urzędy skarbowe przygotowują automatyczne zeznanie PIT na podstawie posiadanych informacji – jeśli nie mają danych o opodatkowanych przychodach, podatnik nie ma obowiązku aktywnego działania[2]. Automatyzacja nie zwalnia jednak od indywidualnej odpowiedzialności – każda zmiana sytuacji finansowej w roku podatkowym (np. uzyskanie opodatkowanego zlecenia) skutkuje obowiązkiem złożenia PIT[2].

Ulga dla młodych i limity zwolnienia

Ulga dla młodych przysługuje osobom, które w danym roku podatkowym nie ukończyły 26. roku życia oraz uzyskują przychody ze ściśle określonych źródeł: m.in. umowy o pracę, umowy zlecenia, staże czy praktyki, a także zasiłki macierzyńskie[3].

Zwolnieniu z obowiązku PIT podlegają jednak wyłącznie te osoby, które nie przekroczyły rocznego limitu przychodów – obecnie jest to 85 528 zł (rok 2024)[3]. Wszelkie przychody uzyskane po przekroczeniu tego limitu, jak również po ukończeniu 26. roku życia, podlegają już opodatkowaniu i muszą być wykazane w zeznaniu rocznym[3]. Warto pamiętać, że przekroczenie progu lub zmiana sytuacji finansowej w roku podatkowym może oznaczać konieczność samodzielnego złożenia PIT nawet wtedy, gdy przez część roku istniało zwolnienie[3].

Zmiana sytuacji podatkowej w roku

Jeśli w trakcie roku dojdzie do zmiany charakteru uzyskiwanych przychodów – np. podatnik rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej, przejdzie na inny rodzaj opodatkowania lub przekroczy limity zwolnienia – pojawia się niezbędność złożenia PIT nawet, jeśli na początku roku występowało zwolnienie z tego obowiązku[2][3].

Granice zwolnień i limity przychodów podlegają corocznym waloryzacjom oraz zmianom legislacyjnym, dlatego warto każdorazowo sprawdzić aktualne przepisy przed zakończeniem roku podatkowego[2][3].

Co jeszcze warto wiedzieć?

W przypadku jakiejkolwiek wątpliwości dotyczącej charakteru uzyskiwanego przychodu, warto konsultować się z urzędami skarbowymi lub sięgać do aktualnych interpretacji przepisów. Regularnie aktualizowane kwoty wolne od podatku oraz różne ulgi mogą wpływać na obowiązek podatkowy nawet przy pozornie niewielkich zmianach sytuacji życiowej podatnika[2][3].

Źródła:

• [1] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-czy-wiesz-kiedy-nie-musisz-skladac-rocznej-deklaracji-pit
• [2] https://www.pitax.pl/wiedza/poradnik-rozliczenia/kiedy-nie-trzeba-skladac-pit/
• [3] https://www.pitax.pl/wiedza/aktualnosci/czy-osoba-do-26-roku-zycia-musi-skladac-rozliczenie-pit/